Metoda immunoenzymosorpcyjna – ELISA

Metoda ELISA jest metodą powszechnie stosowaną w immunodiagnostyce. Pozwala na wykrycie i oszacowanie stężenia badanego białka (np. antygenu lub przeciwciał) we krwi pacjenta poprzez użycie odpowiednich przeciwciał monoklonalnych. Metoda ta charakteryzuje się wysoką czułością, swoistością i powtarzalnością wyników, a dodatkowo jest łatwa do wystandaryzowania.

Badanie rozpoczyna się od rozcieńczenia próbki krwi, a następnie jest inkubowana z antygenami unieruchomionymi w dołkach reakcyjnych (np. płytki pleksiglasowej). Po spłukaniu niezwiązanych składników krwi, do dołków dodawane są monoklonalne przeciwciała II-rzędowe sprzężone z enzymem (peroksydazą chrzanową). W czasie drugiej inkubacji zostają one związane z przeciwciałami unieruchomionymi na podłożu. Niezwiązane przeciwciała II-rzędowe są usuwane podczas płukania, a do dołków dodawany jest roztwór zawierający tetrametylobenzydynę (TMB) oraz substrat dla enzymu, mający za zadanie wykrycie specyficznie związanych przeciwciał. W celu przerwania reakcji enzymatycznej dodaje się roztwór zatrzymujący (np. roztwór kwasu siarkowego), co powoduje zmianę barwy reakcji. Następnie za pomocą spektrofotometru mierzy się gęstość optyczną przy odpowiedniej długości fali (np. przy 450 nm). Poziom intensywności zabarwienia studzienek reakcyjnych jest zależny od stężenia produktu reakcji enzymatycznej, a tym samym proporcjonalny do stężenia przeciwciał we krwi pacjenta.

ELISA pośrednia
Rys. 1 Zasada metody ELISA

Wyniki testów są bardzo często wyrażane w tzw. jednostkach międzynarodowych (IU – international unit) na mililitr, wynika to z zasady na jakiej działa metoda. Jednostki międzynarodowe są jednostkami umownymi lub względnymi, dla każdego testu są one określane w sposób indywidualny.